vrijdag 30 november 2007

Employee of the Month November

De begeerde eretitel gaat deze maand naar een veelzijdig en alomtegenwoordig man, namelijk Santa Claus.


Santa Claus of kortweg Santa voor de vrienden, is onze Marketing & Sales Manager en krijgt de titel van de maand november voor nog te bewijzen diensten. Door een grootschalige en proactieve campagne die momenteel nog volop aan de gang is, verdringt hij zelfs de oorspronkelijke titelkandidaten naar de tweede plaats.
Zijn medewerkers zijn de bevallige en bedrijvige elfen in zijn werkplaats op de Noordpool. Als hij niet aanwezig is op de fotosessies in de verschillende shopping centra, klieft hij hoogstwaarschijnlijk met jingelende belletjes doorheen de lucht in zijn arrenslee. Die truc is mogelijk door zijn span van 8 rendieren. Hij deelt dan pakjes en geschenken uit. We zullen zien wat het eindejaar voor ons in petto heeft. Hij beloofde ons alvast een witte Kerst en een Gelukkig Nieuwjaar.
Voor wie een brief naar Santa wil schrijven, dit is zijn adres in Canada. Dit is echt waar, dus vergeet je eigen adres niet te vermelden als je een briefje terug wil. Let ook op de postcode die zijn bekende lach “HoHoHo” is:

SANTA CLAUS
NORTH POLE
H0H 0H0
CANADA

woensdag 28 november 2007

Ya-teel kel-kung kee par long-glay?
Zher ner kom-pron pa.
Es-ker voo poo-ryar le-kreer seel voo play?

Bovenstaande titel komt uit de Lonely Planet van Canada, een Engelstalige reisgids. Ik poog het eenvoudig te verduidelijken.
Canada is een reusachtig groot land, na de onafhankelijkheid van de USA ontstaan uit de confederatie van de overgebleven Britse kolonies en de Franse kolonie. Voeg bij deze kolonisten de oorspronkelijke bevolking (Inuit en First Nations), halfbloed (Métis=Frans+Indiaans) en nieuw bloed van immigratie (uit Europa, Azië…) en je hebt het huidige multiculturele land van vandaag. Het is niet eenvoudig te zeggen, zelf niet voor de Canadezen zelf, wat een "Canadian" is...

Als landstalen heeft men echter enkel Engels en Frans. Toch is niet alles peis en vree, vooral in Québec is er een grote hang naar soevereiniteit.
In geheel Canada spreekt ongeveer één op vier van de 33 miljoen Canadezen Frans, maar in Québec (7,6 miljoen inwoners) spreekt 80% Frans. Ottawa is de tweetalige hoofdstad op de grens van Québec en Ontario. Die tweetaligheid wordt heel erg doorgetrokken, niet zoals in België waar je enkel Nederlands hebt in Vlaanderen, enkel Frans in Wallonië en een taalprobleem in Brussel. Neen, hier wordt alles in beide talen gedaan, naar het voorbeeld van ABL = Armée Belge/Belgisch Leger.

Dit tekstje is een goede illustratie.
Onze straat komt uit op Rue Bank Street. Het is een drukke straat die recht naar het centrum leidt. Als je de Ottawa River/Rivière Outaouais oversteekt over de Pont Mac Donald-Cartier Bridge ga je van de city of Ottawa naar de Ville de Hull. De wandeling in het nabijgelegen natuurpark op de Gatineau Park pathway/sentier du Parc-de-la-Gatineau is echt prachtig. Maar dichter bij ons is er het levendige Canal Rideau Canal en een nog te ontdekken Greenbelt/Ceinture de verdure.

Volgens een andere, eigenlijk Franse, reisgids (Trotter/Guide du Routard) zouden sommige vertalingen niet altijd even correct zijn. Zo zou je in de internationale luchthaven van Toronto moeten vinden dat “Watch your belongings” (Let op je spullen) vertaald is als “Surveillez vous appartenances” (Bewaak uw bijgebouwen).

Maar door onze meertaligheid hebben we van dit alles eigenlijk weinig last. Het Frans dat je hier hoort, bijvoorbeeld op de radio, klinkt een beetje als dat uit de Provence, terwijl het Engels soms wat Amerikaans aandoet. Het is wel een feit dat als je iemand van Québec aanspreekt in het Engels dat hij je direct in het Frans zal antwoorden…

In de praktijk heeft men trouwens veel eenvoudiger oplossingen:
1- DUBBELGEBRUIK: Plaats het belangrijkste woord, zoals "promenade", in het midden, wat groter en zorg dat het in beide talen gelijk geschreven is, op de uitspraak moet je niet letten. Schrijf dan ervoor en erna het Engels of het Frans.
2- VERMIJDING: Concentreer je op het gemeenschappelijke deel. Dus laat de “Rue” en “Street” gewoon vallen. Het kruispunt is “Bank and Lewis” en je woont in “950 Bank”.
3- SCHEIDING: Geef ieder zijn plaats onder de zon. Behoud je productnaam "Rice Dream", maar zet aan de ene kant het Frans en aan de andere het Engels. Of zet beide onder elkaar aan dezelfde zijkant. Duidelijk als je het goed bekijkt.
4- ANALOGIE: Zoek een gelijkaardige lettercombinatie met dezelfde betekenis. Van ver hetzelfde, maar verre van hetzelfde. Zo krijg je "R-unning R-oom" en "C-oin des C-oureurs". Schrijf je voorkeurtaal indien nodig wat groter .
5- POTPOURRI: Gebruik alles door elkaar. Geef een Engels lidwoord (the) aan een Frans woord (panier) . Plaats de vertalingen van wat je verkoopt naast elkaar.
6- LATIJN: Probeer alle bovenstaande tips samen uit te voeren en voeg er je eigen vreemde onleesbare taal aan toe. Let op de “La” die mooi voor de Brioche komt van deze Arabische patisserie.


Je mag wel niet denken dat men hier franglais (of frenglisch) spreekt. Neen, men spreekt hier weldegelijk een eigen taal, het is zoals Vlaams en Nederlands. Men heeft wel een aantal nieuwe woorden of eigen betekenissen.
Een kleine bloemlezing van enkele woorden Canadees-Frans met het Frans-Frans tussen haakjes:
- Bienvenue (=je vous en prie; de rien -van:'you are welcome'): het is niks
- Déjeuner (=petit déjeuner): ontbijt
- Dîner (=déjeuner): middagmaal
- Souper(=dîner): avondmaal
- Les ustensiles (= les couverts): bestek
- Ma blonde (=ma petite amie): mijn vriendin
- Mon chum (=mon petit ami -uitspraak:'tcheum'): mijn vriend
- Jaser, placoter (=barvarder): babbelen
- Tanker son char (=faire le plein d'essence sa voiture): zijn wagen voltanken
- C'est l'fun (=C'est super/drôle -uitspraak:'fone'): het is tof

En dat brengt ons op dit mooi uithangbord van een Belgisch café, dat niet verkeerd mag begrepen worden, het komt waarschijnlijk van een fabel van Aesopos met als moraal dat vals vertrouwen gevaarlijk is.

Pas na drie weken hebben we hier het eerste Vlaams gehoord. Het waren twee Vlaamse Parlementsleden die hier op werkbezoek waren en even een wandeling maakten in het Gatineau Park. Heel leuke mensen die de dag nadien de universiteit van Ineke bezochten.
Tot slot heb ik nog gelezen dat in sommige gebieden in West-Canada, zoals de Rocky Mountains, zo erg overrompeld worden door toeristen-van-het-land-van-de-rijzende-zon dat de tweede taal Japans is! Dat belooft…

PS: de vertaling van de titel voor diegenen die dit missionaris-Frans niet begrepen:
Y a-t-il quelqu’un qui parle anglais?
Je ne comprends pas.
Est-ce que vous pourriez l’écrire, s’il vous plait?

dinsdag 20 november 2007

Ottawa, Gatineau or what's in the name

De hoofdzetel van onze onderneming staat in Ottawa. Dit is de hoofdstad van Canada sinds 1875, omdat het op de grens van de twee taalgebieden ligt. Aan de ene kant van de rivier heb je het Engelstalige Ontario, aan de andere kant het Franstalige Québec. De plaats heette tot 1855 Bytown naar Colonel John By, een Engelse militair-ingenieur die veel voor de stad betekend heeft. De naam Ottawa zelf betekent in het lokale dialect “uitwisseling op de rivier”. En om het compleet te maken, die rivier noemt heel vindingrijk “Ottawa River”.

Die befaamde Colonel John By heeft o.a. het Rideau-kanaal laten graven uit militaire overwegingen (1826-1832) omdat toentertijd de Britten en de Amerikanen in oorlog waren. Dit 19de-eeuwse kanaal is het oudste van Noord-Amerika dat nog in gebruik is. Het is 202 km lang en verbindt Ottawa via 49 sluizen met Kingston aan Lake Ontario, gebaseerd op de waterlopen van de Cataraqui-rivier en de Rideau-rivier en enkele meren. Het staat sinds 2007 op de World Hertitage lijst als cultureel erfgoed.

Om te begrijpen welke grote prestatie hier geleverd werd, kan je naar Hog’s Back gaan. Midden in de Canadese wildernis was daar een reusachtige waterval, de huidige is slechts half zo groot, naar een grote rots in de waterval Hog’s back Falls genoemd. Hog’s back betekent “zwijnengat” en is dus de originele naam voor de huidige Prince of Wales Falls. Vraag me niet of er een link tussen beide benamingen bestaat. Hoe dan ook voor het laatste stuk moest men een echt kanaal graven.
Op het einde van het kanaal staat er zo’n typisch mooi handbediend sluizencomplex. En rond de sluizen is de stad Ottawa geleidelijk aan gegroeid! Het eerste stenen gebouw van de stad (1827) werd naast het sluizencomplex gebouwd en is nu een klein museum. De militaire gebouwen op de heuvel naast de sluizen (Barracks Hill) werden later afgebroken om plaats te maken voor de Canadese Parlementsgebouwen, vandaar dat men de heuvel nu Parliament Hill noemt.
Maar net als de stad, danken het kanaal en de rivier waarvan het water komt, hun naam ook aan iemand anders dan Colonel By, namelijk aan Samuel de Champlain, een Fransman, die bij het zien van de watervallen in de Ottawa River uitriep: “On dirait un rideau…” (Het lijkt wel een gordijn…) We zijn natuurlijk zelf ook gaan kijken naar deze “Niagara”-watervallen in het klein (9,1m hoog). De “Maid of the Mist” is hier wel een vissersbootje.
Een standbeeld van die ‘explorateur’ Champlain, tevens de stichter van ‘Nouvelle France’, staat nabij de Ottawa Locks op een prachtig uitzichtpunt, ironisch evenwel aan de Engelstalige oever. Je ziet uit op Parlement Hill (Ontario) en de gietijzeren Alexandra Bridge over de Ottawa rivier naar Québec. (zie banner)
Aan de overkant van de brug ben je in Québec. Daar ligt het Franstalige gedeelte van de hoofdstad, met Hull, Gatineau, Gatineau Park en inderdaad de Gatineau River, die tevens in de Ottawa River uitmondt. Ottawa en Gatineau vormen samen de zogenaamde 'Canada's National Capital Region'. Het Gatineau Park is een prachtig stuk natuur dicht bij de stad dat bestaat uit 361 km² beboste heuvels met talloze meertjes. Op een mooi herfstweekend is het wel een beetje zoals in file aanschuiven naar de kust… De bladeren van o.a. de ‘maple tree’ (esdoorn of ahorn) verkleuren prachtig, alle schakeringen tussen geel en rood kan je vinden. We zijn er enkele malen geweest, en het is ongelooflijk hoe snel alles kan veranderen. Kijk maar eens naar deze twee foto’s, genomen in oktober, op dezelfde plek, alleen met precies één week tijdsverschil.
Geniet met deze gedachte dat schoonheid vergankelijk is van de herfst in kleur en detail.
In het Gatineau Park zijn er vele poelen en meertjes, maar zeker vermeldenswaard is Pink Lake, een meromictisch meertje. De benaming slaat niet op de kleur van het water, die is blauw in de zomer en algengroen in de herfst, maar op de Ierse familie Pink. Maar het meertje is letterlijk één uit de duizend omdat het water op de bodem zuurstofloos is, al 10 000 jaar (sic!), omdat het zich niet vermengt met de hogere waterlagen. Zonder zuurstof is er geen leven, behalve dan voor de sulfur bacterie, die toevallig of niet, roze is. De rechtse foto is Pink Lake.
In de annalen van ME staat 1 november als een heroïsche dag genoteerd. Toen ben ik met de fiets op ontdekkingstocht gegaan met als einddoel “Champlain Lookout”. Het uitzicht was de tegenwind, de bui van koude sneeuw-regen en de steeds klimmende weg meer dan waard. Men ziet uit over de streek waar het Canadese Schild en de laaglanden (Great-Lakes, St-Lawrence) elkaar raken. In de vallei stroomt de machtige Ottawa River.
De terugweg was aangenaam bergaf en voerde over leuke mountainbike-paadjes langs idyllische plekjes van de eerste pioniers, met namen als Huron en Shilly Shally. In het laatste huisje brandde zelfs de kachel!
Naast natuur heeft Ottawa ook heel wat gerenommeerde musea. En deze spin, “Maman” van Louise Bourgeouis, die over het graf van Ensor stond op Beaufort 2006, staat nu hier voor de Nôtre-Dame basiliek en de National Gallery.

zaterdag 17 november 2007

One "Flu" over the Cuckoo's Nest

We willen een gezond bedrijf met gezonde medewerkers, want gezondheid gaat boven alles, zeker als je weet dat de gezondheidszorg in Canada voor niet-Canadezen zeer duur is. Daarom houden we ons goed aan grootmoeders wijsheid van "Een appel in de maag houdt de dokter thuis vandaag". Maar anderzijds hebben we even veel vertrouwen in de moderne geneeskunde. Dus onze zaterdagtrip was bepaald toen in het lokale krantje "Glebe Report" een artikel verscheen met de titel "Free flu shot clinic returns to the GCC on Nov. 17". De GCC is het Glebe Community Centre of het wijkcentrum van onze buurt. Het artikel vertelde dat griep 7-10 dagen duurt maar je er tot 6 weken last van kan hebben en dat 4000 à 8000 Canadezen per jaar aan griep gerelateerde complicaties sterven. Reden genoeg om net als in het moederbedrijf om onze prik te gaan.
Er stond een lange rij wachtenden, want de volledige bevolking, jong en oud en iedereen er tussenin, was de doelgroep. Na het invullen van een informatieblad, was het aanschuiven tot mijn beurt. De oudere mensen werden uit de rij gehaald en kregen gelukkig voorrang, de kindjes hadden ook een aparte behandeling. Er waren zeker een zevental verpleegsters tegelijk in de weer met vaccineren. Ik had een hele lieve verpleegster die me meermaals geruststelde. Na mijn prik in de linkerarm volgens de regels van de injectie-kunst, kreeg ik mijn plakker en bewijs mee. Laat de winter maar komen...

zondag 11 november 2007

Remembrance Day

Remembrance Day is meer dan 2 minuten stilte op het 11de uur van de 11de dag van de 11de maand. Op dat tijdstip ging de wapenstilstand in van de eerste wereldoorlog. Sindsdien worden al veel meer conflicten op deze dag herdacht, denk maar aan de tweede wereldoorlog of de huidige situaties in Afghanistan en Irak zonder de vele vredesmissies van de UN-blauwhelmen te vergeten. Elk land heeft zijn eigen traditie voor deze herdenking. In Canada als lid van de Commonwealth leeft men ook bewust naar die dag toe. Enkele weken voordien lopen al veel mensen rond met een klaproos, de zogenaamde “poppy”, opgespeld . Op de dag zelf is er een grote ceremonie bij het grafmonument van de onbekende soldaat die symbool staat voor alle gevallenen. De plechtigheid met vele hoogwaardigheidsbekleders – de straat stond vol met limousines met vlagjes – enkele legereenheden en muziek werd door ontzettend veel volk bijgewoond. De straaljagers vlogen over, het kanon loste 21 saldo’s, de bloemenkransen werden gelegd, het koor zong zijn liederen en de oud-strijders gingen de parade met applaus voor. Die stoet bestond uit militairen van alle componenten, soms met schotse rokken of berenmutsen, Mounties en jonge cadetten. Het was heel indrukwekkend, zeker omdat op het einde een oud-strijder door een hartaanval zijn laatste strijd waarschijnlijk verloren heeft.

"Only a crisis -actual or percieved- produces real change" (Milton Friedman) is de basis voor een boek met een intrigerend zicht op de laatste wereldgebeurtenissen. We gingen op 12 november naar de boekvoorstelling met de auteur. Hier de (missing) link.

zaterdag 10 november 2007

Company car on two wheels

Omdat je toch niet godganse dagen thuis kan zitten, heeft het management van ME beslist om voor de lokale verplaatsingen een vervoersmiddel aan te schaffen.
Om budgettaire redenen werd een tweedehandse mountainbike aangeschaft. Om een lang verhaal kort te maken: het is de oude fiets van de dochter van onze kantoormakelaar. De fietsenmaker Peter is even vriendelijk als eigenaardig. Elke dag zet hij een bord buiten met een diepzinnige spreuk. Zijn fietswinkel ligt achteraan in een gebouwtje en is bereikbaar via een soort passerelle. Rechts ernaast heb je de kapper en links, Irene’s Pub of anders gezegd de “Satellite office”.

En dit zijn de kenmerken van deze investering:
_____Merk: CCM.
_____Type: Ice.
_____Frame: Mega oversize.
_____Uitrusting: 18 versnellingen met handvatbediening. Off-road-banden. Zadel. Stuur. Remmen. Reflectoren.
_____Opties (maw niet aanwezig): Verlichting. Spatborden. Kettingbeschermer. Bel.
Dus een echt Canadees transportmiddel, inclusief enkele Canadese vlagjes op het frame. Probeer eens de 'Educative Zone' uit deze fietsenfabrikant van 1899: wedden dat je de Bike Trivia niet zonder fout kan oplossen.
En hier zie je dan de wielertoerist in vol ornaat, klaar voor een heroïsche fietstocht naar Champlain Lookout in Gatineau Park. In de achtergrond staat de veilige bergplaats, tevens de fundering van ons balkon achteraan ons appartement. Gevolgd door enkele sfeerbeelden van fietsen-in-het-park.

Een pittig detail: fietsdiefstal is hier ook een echte plaag. Een fietsslot is dus geen overbodige luxe. Aan de fiets hing er ook een fietsslot met een cijfercode van 5 cijfers van 1 tot 8, m.a.w. 8x8x8x8x8 of 32768 combinaties. Alleen, niemand wist de code en de kans om ze te vinden is quasi nul (0,0000305176 om exact te zijn)…
Ondanks zijn uitspraak dat hij het slot zou open krijgen, moest Peter opgeven. En toch is de code nadien gekraakt met hulp van de meetkamer van ME, wat meer zegt over de beveiliging van het fietsslot dan enig verstandelijk doorzicht.